Thực hiện bất kỳ một tour đi Huế nào, là bạn có cơ hội hiểu biết nhiều hơn về nền văn hóa ẩm thực Huế. Một nền ẩm thực đã góp mình thể hiện nhiều dấu ấn đẹp của tiến trình trăm năm lịch sử hình thành và phát triển mảnh đất kinh kỳ. Vô vàn giá trị tinh thần đặc trưng, đều “phản ánh” một cách đầy thi vị nơi nghệ thuật nấu nướng xứ Huế – vốn vẫn rất vang danh đến tận ngày nay. Trong đa dạng đề cử món ngon phổ biến, hẳn nhiên không thể không nhắc tới bánh trong đó có bánh ướt thịt nướng.
Quán ngon ẩm thực Huế đa phần đều có phục vụ các loại bánh đặc trưng của Huế. Bánh mặn ăn chơi cho đến bánh ngọt tráng miệng, bánh kiểu cung đình với công thức nấu cầu kì, hay bánh bèo, bánh ướt dân dã,.. tất thảy đều ẩn chứa hình ảnh, ấn tượng riêng về con người cũng như danh thắng trên đất Huế. Và nói riêng về bánh ướt thịt nướng, có một đặc điểm khá đặc biệt, gắn liền với địa danh Kim Long – ngôi làng cổ xinh đẹp, tọa lạc ngay giữa lòng cố đô.
Ở Huế, bánh ướt là dạng bánh tráng trắng, mỏng, nguyên liệu chính là bột gạo và bột lọc, thật ra có tới dăm bảy loại. Đến các quán ngon ẩm thực Huế, nói đến bánh ướt bạn có thể gặp bánh ướt tôm chua cung đình, bánh ướt nhân ruốc tôm ngon rẻ, hay bánh ướt cuốn thịt luộc lạ miệng mà không kém phần lôi cuốn. Nhưng nếu xét đến độ lâu đời cùng công phu thực hiện, bánh ướt thịt nướng Kim Long luôn thuộc hạng nhất nhì. Theo lời người dân bản địa, món bánh mặn hấp dẫn này được sáng tạo nên đầu tiên bởi những cô gái khuê các tại Kim Long. Đất đai quanh làng Kim Long thời chúa Nguyễn bao bọc bởi không ít công trình nhà vườn yên tịnh, cây cối xanh mát nên thơ. Nhiều quan lại, vương tôn công tử, tiểu thư nhà hoàng tộc đều từng sinh sống ở đây. Món bánh ướt thịt nướng thơm ngon, vẹn tròn phong vị – được xem như một giá trị thừa hưởng đẹp, đã “ra đời” từ vùng đất cổ kính, cảnh vật hữu tình này.
Vẻ hấp dẫn và nổi bật hàng đầu của bánh ướt Kim Long, đến từ cái tinh tế – tỉ mỉ và chăm chút trong từng công đoạn chế biến. Vỏ ngoài của bánh phải có độ dày vừa đủ, không mỏng quá để tránh lúc cuốn bị nát bể, cũng không thể dày quá gây ngán khi ăn. Các quán ngon ẩm thực Huế chuyên phục vụ món bún và bánh ướt thịt nướng ở Kim Long, thường tráng bánh ngay tại chỗ, giúp giữ bánh luôn ấm nóng, hấp dẫn. Bánh ướt Huế đều làm từ hỗn hợp bột gạo, bột lọc và nước; nhưng được gia giảm tỉ lệ hài hòa – khéo léo, cho sản phẩm bánh luôn trắng trơn, dai ngon đặc trưng. Thịt nướng cũng là điểm cực kì cuốn hút của món ăn chơi thú vị này. Thịt được chọn là thịt heo ba chỉ, đôi khi còn có thêm thịt bò nạc, xiên vào vỉ vuông, nướng đến khi chín vàng đều. Nguyên liệu thịt được ướp sẵn, khi khách gọi món, chủ quán mới đưa lên vỉ nướng; nên đảm bảo độ nóng giòn, thơm béo của nhân thịt. Cho cuốn bánh ướt thịt nướng thêm ngon, càng không thể thiếu chén nước mắm cay cay, mặn mà vừa miệng, phá chế theo cách rất riêng của người Kim Long. Điều thú vị là, hàng quán bánh ướt Kim Long đa phần đều tự làm và pha chế nước mắm ngon theo công thức gia truyền riêng của họ. Nước mắm tỏi ớt nêm nếm thật khéo tay, ‘tròn vị’ cay, chua, mặn, ngọt,.. càng “đẩy mạnh” cảm nhận quyến rũ – hấp dẫn của món bánh cho người thưởng thức.
Sau khi ghé chùa Thiên Mụ vãn cảnh, nhiều du khách đến Huế vui chơi vẫn có thói quen dừng chân ở làng Kim Long, dùng đĩa bánh ướt cuốn thịt nướng, rảnh rỗi hơn nữa thì thăm thú một vòng quanh làng – để gọi là thỏa mãn một buổi dạo chơi. Kim Long bấy lâu vẫn được xem như không gian của sự tĩnh lặng, thanh bình với cảnh sắc tự nhiên xanh ‘mướt’ mắt. Ẩn hiện trong không gian xanh là không ít công trình nhà vườn cổ đã có tuổi đời hơn mấy trăm năm, chứa đựng nơi chúng biết bao hoài niệm lịch sử tươi đẹp một thuở. Có thể dành chốc lát đến Kim Long, ngồi vào quán nhỏ ấm cúng, nhâm nhi vài cuốn bánh ướt vừa tráng còn nóng hổi, với nhân trong là thịt nướng vàng giòn, rau thơm, chấm cùng chút nước mắm tỏi ớt vừa miệng – bạn sẽ thấy như được thấu hiểu hơn nét đẹp đặc thù, lôi cuốn của văn hóa ẩm thực Huế.
Người Huế rất “ghiền” và cũng rất giỏi nấu bánh. Bằng chứng là đa phần công thức món ngon ăn chơi – ăn xế của họ, đều gồm các loại bánh hấp dẫn khác nhau, nhân mặn lẫn ngọt, dễ nấu cho đến cầu kì. Và đằng sau mỗi đĩa bánh bèo, bánh nậm, bánh ướt,.. đều ẩn hiện câu chuyện xuất xứ nào đó, phản ánh tính đặc trưng cùng giá trị văn hóa nào đó của vùng đất Hương-Ngự. Bánh ướt thịt nướng, có thể nhìn nhận từ góc độ này, như một niềm tự hào của ngôi làng Kim Long xinh đẹp nói riêng, lẫn cả xứ Huế nói chung. Bạn yêu thích nghệ thuật nấu nướng cố đô? Vậy nhất định phải một lần đến Kim Long, nếm thử món bánh đặc sản địa phương này.