Năm đầu đời là giai đoạn vô cùng quan trọng với trẻ vì bé sẽ có những trải nghiệm đầu tiên trong thế giới hoàn toàn mới mẻ mà cha mẹ ban tặng. Nhiều bậc phụ huynh trong thời gian này chỉ quan tâm tới chế độ dinh dưỡng chứ chưa thật sự chú trọng đến việc giáo dục trẻ. Trên thực tế, trẻ đã có thể nhận thức được mọi điều xung quanh ở độ tuổi này và tiếp thu chúng một cách vô cùng nhanh chóng.
Trong giai đoạn sơ sinh đến 3 tháng tuổi:
Ở giai đoạn này, năm giác quan chính là thị giác, thính giác, xúc giác, vị giác và khứu giác sẽ kích thích khả năng học hỏi của trẻ
* Kích thích thị giác trẻ
Bạn nên treo những bức tranh sinh động bên giường của trẻ. Hãy trưng bày những món đồ có sắc màu tươi sáng trên kệ sách và giá sách. Trẻ sơ sinh không thích những màu tông nhạt như hồng hay xanh lơ. Các bé thích nhất là những màu hai tông sắc nét, rõ ràng. Những bộ đồ chơi đen, trắng sẽ cuốn hút trẻ hơn là những bộ có tông màu hồng nhàn nhạt.
Hãy tập cho bé khả năng tập trung bằng việc cho bé dưới một tháng tuổi nhìn hình kẻ ka-rô ô đen trắng mỗi ngày bốn phút trong vòng một tuần. Khả năng tập trung của trẻ sẽ cải thiện từ 5 giây lên 60- 90 giây. Khả năng tập trung là một trong những nền móng của khả năng học tập sau này đấy.
Các chuyên gia khuyên nên dán bảng chữ cái gần giường trẻ ngủ. Chọn những bản chữ in màu đỏ, to, rõ ràng là tốt nhất. Có thể bế trẻ tới gần bảng chữ cái, mỗi ngày một lần, mỗi lần 2, 3 giây. Điều này sẽ làm trẻ vui sướng vùng vẫy chân tay mỗi khi được bế tới gần bảng chữ cái đầy màu sắc. Trẻ được làm quen với chữ cái từ lúc lọt lòng khi lớn lên có xu hướng thích thú khi nhìn lại những bản chữ cái ấy đấy.
* Phát triển thính giác
Hãy cho trẻ nghe những bản nhạc chọn lọc mỗi ngày 15 phút và nghe khoảng 2 lần mỗi ngày. Nhạc dành cho trẻ phải nhẹ nhàng và không quá lớn. Tuy nhiên, nếu để trẻ nghe CD trong thời gian dài thì bé sẽ không có biểu hiện cảm xúc với tiếng nói thực của người bố vì chúng có xu hướng thích thú hơn với những âm thanh từ băng đĩa.
Khi cho trẻ bú, khi thay tã lót, khi tắm cho trẻ bạn cũng nên nói chuyện với trẻ thật nhẹ nhàng. Bạn có thể nắm tay bé và lặp đi lặp lại “Đây là cái tay này, tay, tay, tay” trong lúc tắm hoặc thay tả cho bé. Cho trẻ xem quả bóng hay con búp bê rồi đồng thời nói “Đây là quả bóng này, quả bóng, quả bóng”; “Đây là con búp bê, búp bê, búp bê” cũng là cách để giúp trẻ hoàn thiện thính giác. Các bậc phụ huynh nên đọc thơ hoặc hát cho trẻ nghe; tuyệt đối không cho trẻ xem tivi cho đến khi trẻ tròn 4 tuổi. Điều này rất quan trọng đấy.
* Thúc đẩy phát triển xúc giác cho bé
Bú sữa mẹ là bài học đầu tiên bằng xúc giác mà trẻ nhận được. Quan sát cách trẻ bú mẹ ban sẽ thấy từ thao tác tìm ti mẹ, ngậm miệng vào ti và mút sữa của trẻ thành thục hơn một cách nhanh chóng mỗi ngày. Lúc đầu trẻ phải khó khăn lắm mới để đúng ti mẹ vào miệng, song tự trẻ có thể điều chỉnh rất nhanh sau này.
Ngoài ra, người mẹ nên cố tình để đầu ti chạm vào những vị trí khác môi, miệng trẻ như hàm trên, hàm dưới, cằm, má phải, má trái để trẻ nhanh chóng học được cách điều chỉnh và cảm nhận được vị trí trên – dưới, phải – trái. Ngoài ra chúng ta còn có thể dùng ngón tay, cái khăn xô cọ nhè nhẹ hàm trên, hàm dưới của trẻ để bé biết được cảm giác liếm, cắn vào những vật khác. Cách này sẽ giúp trẻ nhận biết và không cắn mút những thứ khác ngoài ti mẹ.
* Kích hoạt vị giác
Chúng ta có thể kích hoạt vị giác ở trẻ bằng cách dùng khăn xô thấm một ít nước nguội, nước lạnh, nước vị ngọt, nước vị mặn, nước vị chua và cho trẻ nếm từng vị một. Cách này sẽ làm phát triển vị giác của trẻ nhanh chóng.
* Tập cho trẻ có lực nắm tốt
Trẻ khi mới lọt lòng nếu được huấn luyện cầm nắm đồ vật ngay, sẽ có xu hướng quen với vận động hơn. Trẻ mới sinh có khả năng nắm giữ đồ vật gì đó bên mình, song khả năng này lại biến mất rất nhanh sau đó. Chúng ta nên luyện tập cho trẻ cầm đồ vật từ khi mới chào đời để lực nắm này không mất đi.
Tất nhiên khi luyện tập cho con cầm nắm, bố mẹ không được rời mắt kẻo trẻ va quệt đồ vật vào mắt, vào đầu dẫn đến tai nạn đáng tiếc.
* Phát triển khứu giác
Cho trẻ ngửi hương thơm của hoa hoặc những thứ có mùi dễ chịu là cách rèn luyện khứu giác cho trẻ.Nếu cho trẻ ngưởi nhiều mùi hương khác nhau sẽ khiến khứu giác trẻ phát triển nhanh hơn. Trẻ sẽ có những biểu hiện như ngoái lại nhìn hoặc về hướng có hương thơm đó. Vậy là thành công rồi đấy
